ChristenUnie presenteert visie op burgerschapsvorming

Aan de begrippen ‘inburgeren’ en ‘integratie’ kleeft teveel de suggestie dat iedereen in Nederland op elkaar moet gaan lijken en zich gelijk moet gaan gedragen. Belangrijk is echter dat alle Nederlanders, met behoud van en respect voor hun verschillen, als medeburgers in vrede samen leven. Daarom moet er gewerkt worden aan burgerschapsvorming in plaats van aan integratie, vindt de ChristenUnie.
Bij burgerschapsvorming gaat het niet om het aannemen van oppervlakkige gewoonten en gebruiken, maar om het aanvaarden van onze democratische rechtstaat en de vrijheden, rechten en plichten die daarbij horen.

Dat staat in de notitie Samen Leven die de ChristenUniefractie in de Tweede Kamer zaterdag 8 mei presenteert tijdens haar jaarlijkse Vriendendag. Auteur is Tweede Kamerlid Cynthia Ortega-Martijn, met onder andere Wonen, Wijken en Integratie in portefeuille en vijfde op de kandidatenlijst voor de aanstaande Kamerverkiezingen.

De notitie ontstond op basis van onder meer een reeks ‘huiskamergesprekken’ met leden van diverse minderheidsgroeperingen: Nederlanders met een Molukse, Marokkaanse, Chinese, Antilliaanse, Surinaamse, Afrikaanse, Turkse en Kaapverdiaanse achtergrond, vluchtelingen en ‘geboren Nederlanders’, christenen en moslims.

Kernpunten uit de notitie zijn:

1. Integratiebeleid – hoe goed bedoeld ook – heeft de neiging verschillen te benadrukken; inburgeren en integratie worden te veel verstaan als synoniem aan assimilatie. Er is behoefte aan een meer neutrale en natuurlijke benadering. De ChristenUnie kiest daarom voor burgerschaps-vorming. Die keuze is gericht op een juiste balans tussen de inzet op gemeenschapszin enerzijds en op eigen verantwoordelijkheid anderzijds. Tevens wordt hiermee benadrukt waar het echt om gaat: hoe kunnen wij ondanks verschillen samen leven in Nederland.
2. Een eerlijk maatschappelijke debat over integratie vraagt om een duidelijk onderscheid tussen migranten die goedwillend en vredelievend zijn enerzijds, en anderzijds hen die dit land vijandig gezind zijn en zich afzetten tegen de Nederlandse samenleving. Burgerschapsvorming is dus uitnodigend, maar heeft nadrukkelijk wel twee kanten.
3. Generiek beleid is lang niet altijd zinvol. Specifieke maatregelen, gericht op de diversiteit en de verschillende generaties van bi-culturele burgers is in veel gevallen doelmatiger. Er is maatwerk nodig om met minimale middelen maximaal effect te bereiken.
4. Integratiebeleid dat burgers helpt een plaats te verwerven in de Nederlandse samenleving, moet primair gericht zijn op de eerste (jonger dan 60 jaar) en tweede generatie van hen die zich in Nederland hebben gevestigd en die zich in een lage sociaaleconomische positie bevinden. De middenklasse met een bi-culturele achtergrond bestaat uit burgers die geen bijzonder ondersteuning nodig hebben; hun burgerschapsvorming is een natuurlijk proces.
5. Het is niet goed om alle burgers met een bi-culturele achtergrond én alle (ex) Koninkrijksburgers over één kam te scheren. Dat wordt door een groot deel van deze groepen als onrechtvaardig ervaren, en daardoor komen ook de onderlinge verhoudingen tussen deze groepen onder druk te staan.
6. Een samenleving waarin de integratie in harmonie verloopt, waarin ook plaats is voor absorptie van nieuwe gewoonten en gebruiken, van waardering voor de positieve kanten van een diverse samenleving, is slechts mogelijk bij beheersing en regulering van immigratiestromen. Beheersing betekent: beperking van de omvang. Regulering betekent: de toegang tot Nederland geschiedt onder voorwaarden.

In de notitie wordt voorts onder meer grenzen gesteld aan religieuze vrijheden (religie en levensbeschouwing zijn geen vrijbrief voor dwang; geen import van onvrijheid door financiële relaties met onvrije landen als Saoedi-Arabië). Ook wordt er gepleit voor verdere verbetering van het vluchtelingenbeleid (specifieke aandacht voor de burgerschapsvorming van vluchtelingen, eerder toegang tot werk of stage). En de notitie staat uitvoerig stil bij de situatie van multiculturele christenen in zogenoemde migrantenkerken. En de fractie vraagt klemmend om meer respect voor de situatie van (ex)koninkrijksgenoten: burgers met een Surinaamse, Molukse of Antilliaanse achtergrond, die zich te midden van het oplaaiende integratiedebat ineens als vreemdelingen bejegend voelen terwijl zij als iedere geboren Nederlander historisch geworteld zijn in het Koninkrijk der Nederlanden.

De notitie Samen Nederland wordt officieel gepresenteerd tijdens de Vriendendag 2010 van de ChristenUnie, 8 mei in het gebouw van de Tweede Kamer. Gert-Jan Segers, directeur van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie en auteur van de islamstudie Voorwaarden voor Vrede, zal Cynthia Ortega-Martijn interviewen over de notitie. Ook vindt er een rondetafelgesprek plaats over het onderwerp burgerschapsvorming.

Download de notitie hier

Bron: www.christenunie.nl 

Als beleidsmedewerker van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie heb ik meegewerkt aan de totstandkoming van deze notitie.