Bijdrage kamerdebat Visserij

Gisteren vond het wetgevingsoverleg over Visserij plaats. Arie Slob heeft daarin onderstaande bijdrage uitgesproken namens de ChristenUnie.

1e termijn


De heer Slob (ChristenUnie): Voorzitter. Namens de fractie van de ChristenUnie heet ik de staatssecretaris van harte welkom als politiek verantwoordelijke voor de visserij. Het betreft een prachtige en mooie sector, maar die sector verkeert ook in zwaar weer. Het LEI-rapport Visserij in cijfers 2010 dat, naar ik aanneem, in het inwerkdossier van de staatssecretaris zat, spreekt in dat opzicht duidelijke taal. Uit de cijfers over 2009 blijkt namelijk dat de opbrengsten van de Nederlandse vissersvloot fors zijn teruggelopen. De cijfers van 2010 zullen volgens mij niet veel anders zijn. Je merkt dat alle onderdelen van de vloot, de kottervisserij, de grote visserij, de mossel- of de oestercultuur, klappen krijgen. Het aantal vaartuigen is teruggelopen. Er was eigenlijk maar één lichtpuntje in de vorm van iets lagere brandstofprijzen, anders was de schade nog veel groter geweest.

De Nederlandse visafslagen zagen hun opbrengsten teruglopen. Dit kwam niet doordat de hoeveelheid aangevoerde vis verminderde, die steeg zelfs, maar doordat er forse prijsdalingen plaatsvonden. Dit was met name het geval in de schol- en de garnalensector, sectoren waarin Nederland altijd groot is geweest.

Ik vraag aan het begin van deze nieuwe kabinetsperiode de nu verantwoordelijke staatssecretaris voor visserij hoe hij deze ontwikkelingen taxeert en welke ambities hij voor zichzelf ziet, voor het kabinet, om de Nederlandse visserij te ondersteunen om uit deze negatieve spiraal te komen. Ik zeg heel bewust "ondersteunen", want het spreekt voor zich dat de Nederlandse visserij daarbij zelf een heel belangrijke verantwoordelijkheid draagt om op een duurzame wijze -- ik zet daar een grote streep onder -- de weg omhoog terug te vinden.

In het coalitieakkoord staan een paar dingetjes over de visserij. Ik wil het niet kleiner maken dan het is, want het is belangrijk dat erover gesproken wordt. Het betreft investeren in innovatie en verduurzaming, het woord "ontwikkelingsperspectief" komt voor, maar daarna valt het echter stil. Ook in de financiële paragraaf kom ik niets meer tegen. Ik ben dus benieuwd waar deze staatssecretaris staat op het punt van de visserij. Wat moeten wij met de passages in kwestie?

Ik vraag aandacht voor de platvis. Nederland heeft op dat vlak altijd een leidende rol gehad in Europa en in de wereld. Er is in de afgelopen jaren ontzettend veel geïnvesteerd in verduurzaming. Dat loopt ook nog steeds, maar wij zien wel een toenemende concurrentie vanuit Azië. Volgens mij legde ook de heer Houwers daarbij de vinger. Met name de pangafilet uit Vietnam is een grote concurrent. Dat is geen platvis, maar zo wordt de pangafilet soms wel op de markt gebracht. De pangafilet is in ieder geval concurrerend. Er bestaan twijfels over de voedselkwaliteit van deze kweekvis. Daarover is in de Kamer al vaker gesproken en daarover zijn zelfs moties aangenomen, onder andere van mijn oud-collega Ernst Cramer. Hij trok het probleem in een motie in het wat bredere perspectief van duurzaamheids- en dierenwelzijnseisen aan importproducten van buiten de EU. Hoe staat het met de uitvoering van deze motie? De vorige minister wachtte nog even op de zeehondjes, maar daarna hebben wij niets meer gehoord.

Mijn fractie vindt het van belang dat wij hier aandacht aan besteden. Dat moeten wij misschien niet zo doen als de Verenigde Staten, want die hebben volgens mij in september de importheffingen op pangafilet met 120% verhoogd ter bescherming van de eigen markt. De VS delen ook enorme boetes uit aan groothandelaren die pangafilet als tongfilet verkopen, hetgeen in Nederland ook wel eens voorkomt. Dat is misleidend. De laatste straf daarop was 12 mln. dollar boete en vijf jaar cel. Dat is niet kinderachtig.

Wij zien de visserij vanuit Nederland als een wereldmarkt. Daarvan profiteert Nederland, dus importbeperkingen horen daar in zekere zin niet bij. Er moet echter absoluut een level playing field zijn, een gelijk speelveld, ook voor de kwaliteit van producten die in Nederland worden afgezet, ook als die uit Azië komen. Ik ben ontzettend blij met de huidige ontwikkelingen om ook tot een certificering voor kweekvis te komen, de zogenaamde ASC-certificering. Dit wordt ook door het WWF gestimuleerd. Wij hebben begrepen dat dit keurmerk bijna klaar is. Ik stel de staatssecretaris voor om, op het moment dat het ASC-keurmerk geïmplementeerd is, dit keurmerk als verplichtend te beschouwen en ook alle import vanuit Azië te verbinden aan dit keurmerk. Als de import het keurmerk niet heeft, mag het gewoon niet op onze markt binnenkomen. Dan heb je een eerlijk speelveld, ook voor onze eigen vissers en de productie van kweekvis in Nederland. Graag een reactie van de staatssecretaris. Het zou mooi zijn als de meerval in bredere zin aan het genoemde keurmerk wordt toegevoegd, want die behoort daar nu nog niet toe.

Ik ga verder met innovatie. Het Visserij Innovatieplatform heeft prima werk gedaan in de afgelopen jaren maar gaat wel stoppen, al heeft het nog een kleine verlenging gekregen. In het kader van innovatie hoor ik graag van de staatssecretaris dat hij het Masterplan Duurzame Visserij, dat in een tweede fase terecht is gekomen, gewoon voortzet en stevig ondersteunt. Het is namelijk ongelooflijk belangrijk voor de Nederlandse visserij dat er geen vertraging ontstaat. LNV is ook bezig -- ik blijf het departement maar even zo noemen, want ik moet nog erg wennen aan de nieuwe benoeming -- met onderzoek naar onder andere de deelsanerings- en garantiestellingsregelingen. Dat onderzoek moet in 2011 zijn afgerond en er lopen ook nog haalbaarheidsstudies.

Ik vraag dat ook omdat er nog even een gat valt. De staatssecretaris heeft ons vrijdag laten weten dat hij uiterlijk begin volgend jaar met een beleidsreactie wil komen betreffende blueports, de opvolger van het Visserij-innovatieplatform. Eind dit jaar stopt het VIP echter. Wij moeten niet te veel tijd verliezen; de vaart moet er wel in blijven. Wij steunen overigens de ontwikkeling van de blueports. Minister Verburg heeft er terecht op gewezen dat het goed zou zij als dit regionaal wordt opgepakt. Wij weten dat de blueport Oosterschelde al van start is gegaan en zelfs al een subsidie heeft gekregen, onder leiding van de heer Oostra. Hij wist de weg wel te vinden. Wij kennen hem nog vanuit een andere functie. Zelf was ik in oktober op Urk, waar toen de Maritime & North Sea Fish Expo werd gehouden. Ik was daar samen met de CdK van Flevoland. Wij hebben toen gezien dat de intentieverklaringen al zijn getekend om ook een blueport Urk op te richten. Ik vraag de staatssecretaris, de vaart erin te houden en deze blueport mede financieel te ondersteunen. Voor een deel moet het met eigen financiering, maar er moet ook een stukje rijksgeld bij. Het gaat niet om heel grote bedragen. Ik hoop dat hij dit geld in de randen van zijn begroting kan vinden, maar anders moeten wij een amendement indienen. Ik vind dat dit verder moet worden ondersteund en vraag daar de aandacht van de staatssecretaris voor.

Wij zijn benieuwd naar de stand van zaken rond het e-logboek. Ik heb de indruk dat het nog niet helemaal naar wens verloopt. Wat heeft het Productschap Vis gedaan met de subsidie van 1,3 mln. die het heeft gekregen om de zogenaamde vishub te ontwikkelen? Is die vishub inmiddels in gebruik? Zo ja, hoe veel schepen maken daarvan gebruik? Kan de staatssecretaris aangeven wat de ervaringen van de AID zijn met het e-logboek? Klopt mijn informatie dat ongeveer 150 schepen op dit moment al zijn aangesloten bij E-Catch, dat zonder overheidssteun door de visserijsector zelf is ontwikkeld? Inmiddels maakt ook de Belgische vloot hiervan gebruik. Er zijn onderhandelingen met de Engelse en Schotse vloot om dat ook te gaan doen. Graag een reactie van de staatssecretaris.

Tot slot kom ik op de windmolens op zee en de ruimtelijke ordening. Wij moeten even de uitspraak van de rechter van volgende week afwachten. Ik vind dat wij dan heel snel op basis daarvan weer met elkaar om de tafel moeten gaan zitten. Wat de mosselsector betreft: er is nog geen overeenstemming bereikt met de mosselzaadpioniers. Anderen vroegen daar ook aandacht voor. Ik ben benieuwd hoe de staatssecretaris in dit dossier staat. Wij moeten wel met een betrouwbare overheid te maken blijven hebben. Graag krijg ik daarop een reactie van de staatssecretaris.



2e termijn



De heer Slob (ChristenUnie): Voorzitter. Ik dank de staatssecretaris ook voor zijn antwoorden. Ik onderdruk enig gevoel van teleurstelling over een deel van de gegeven antwoorden, met de wetenschap dat de staatssecretaris eerlijk heeft aangeven dat hij iets meer tijd nodig heeft om zich verder in te werken in dit weerbarstige dossier. Hij heeft mij de toezegging gedaan dat hij in januari met een nader uitgewerkte visie komt. Waarvan akte.



Ik ben uiteraard ook blij met zijn toezegging dat hij op zoek gaat naar geld voor blueport Urk. Wij kennen zijn politieke lenigheid inmiddels wel, dus het zal wel lukken.

Ik dien twee moties in.



*M



De Kamer,



gehoord de beraadslaging,



overwegende dat de overwegend duurzaam gevangen Nederlandse platvis in toenemende mate zware concurrentie ondervindt van Aziatische kweekvis, waaronder de gangasiusfilet uit Vietnam;



overwegende dat de Verenigde Staten als enige land in de wereld importheffingen opleggen voor pangasius om de eigen visserijsector te beschermen;



constaterende dat in 2011 wereldwijde certificering voor kweekvis door de Aquaculture Stewardship Council (ASC) wordt geintroduceerd;



overwegende dat importheffingen op gespannen voet staan met het principe van visserij als wereldmarkt, maar dat er geen twijfel mag zijn over de productiewijze van kweekvis;



spreekt uit dat het wenselijk is dat het vanaf het moment dat ASC-certificering mogelijk is en redelijkerwijs door de markt kan zijn geimplementeerd, alleen nog maar import van pangasius toe wordt gestaan welke ASC-gecertificeerd is;



verzoekt de regering, in Europees verband steun te verwerven voor dit standpunt,



en gaat over tot de orde van de dag.



De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door de leden Slob, Koppejan, Jacobi, Dijkgraaf en Houwers.

Zij krijgt nr. 61 (32500-XIII).

**



*M



De Kamer,



gehoord de beraadslaging,



constaterende dat in 2011 wereldwijde certificering voor kweekvis door de Aquaculturale Stewardship Council (ASC) wordt geïntroduceerd;



overwegende dat er binnen ASC nog geen standaard in ontwikkeling is voor de meerval;



overwegende dat de Milieukeur standaard een goede kwantitatieve basis biedt om een aquacultuur dialoog voor de meerval te starten met het oog op de ontwikkeling van een ASC-standaard voor de meerval;



overwegende dat pangasius een meervalsoort is en de toepassing van de ASC-standaard voor pangasius mogelijk verbreed kan worden naar andere

meervalsoorten;



verzoekt de regering, te bevorderen dat er een ASC-standaard komt voor meerval, door een aquacultuurdialoog voor de meerval te starten, te verkennen of de toepasbaarheid van de ASC-standaard voor pangasius kan worden verbreed, de beschikbare kennis van de Milieukeur hiervoor in te zetten en de Kamer hierover binnen een jaar te informeren,



en gaat over tot de orde van de dag.



De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door de leden Slob, Koppejan, Jacobi en Houwers. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 62 (32500-XIII).

**



De heer Slob (ChristenUnie): Ik heb nog een antwoord tegoed over het e-logboek; dat zou ik graag in tweede termijn willen krijgen.
 
Bron: Ongecorrigeerd stenogram