Een echte held kiest voor statiegeld

Nu overal in Nederland kunststof apart wordt ingezameld, gaan er stemmen op om het statiegeldsysteem af te schaffen. Een goede reden hiervoor ontbreekt, het systeem werkt goed. Met statiegeld krijgt afval een waarde.


Flessen zouden met hetzelfde gemak in de plastic afvalbak kunnen. Hiermee wordt echter voorbijgegaan aan de resultaten van het statiegeldsysteem die veel beter zijn dan die van de inzameling van plastic in de oranje bakken. Bovendien is statiegeld duurzamer en voorkomt het zwerfafval. Volgens de ChristenUnie moet statiegeld niet worden afgeschaft maar juist uitgebreid, te beginnen met kleine petflesjes. Een echte held kiest statiegeld!

Statiegeld is de meest efficiënte manier van recycling voor petflessen. Maar liefst 95 procent van de grote flessen wordt hiermee ingezameld en dit kan volledig worden gerecycled. Het inzamelingspercentage van kleine petflesjes via de oranje bakken is veel lager. Slechts 4700 ton pet - kleine en grote flessen - wordt gerecycled terwijl er in Nederland alleen al jaarlijks 18.000 ton aan kleine petflesjes wordt verkocht. Veruit de meeste kleine petflessen komen terecht in het restafval.

Het is daarom onverstandig het succesvolle statiegeldsysteem af te schaffen. Het is beter dit systeem juist uit te breiden, met kleine petflesjes. In onder meer Duitsland, Zweden, Canada en delen van de Verenigde Staten geldt al jaren statiegeld op kleine kunststofflessen. Dit heeft daar tot een forse reductie van het zwerfafval geleid.

Flesjes die zijn ingezameld via het statiegeldsysteem kunnen het meest duurzaam worden hergebruikt. Dit komt omdat de flesjes relatief schoon zijn ten opzichte van het overige ingezamelde plastic en er niet verschillende soorten plastic door elkaar zitten. Apart ingezamelde flesjes zijn dan ook veel meer waard dan flesjes die worden ingezameld met het overige plastic.

De kosten van het huidige statiegeldsysteem worden ten onrechte gezien als struikelblok. De totale kosten zijn beperkt ten opzichte van andere inzamelsystemen. Schattingen gaan uit van ongeveer 55 miljoen euro per jaar voor glas en plastic. Per plastic fles is dit zo n 5,5 cent. Hier staat tegenover dat de opbrengst door hergebruik per fles 2 cent is, en dat de niet ingeleverde flessen nog eens 1,25 cent opleveren per ingeleverde fles. Hierdoor blijft er per saldo een kostenpost van ongeveer 16 miljoen euro per jaar voor de grote petflessen, een redelijk bedrag in vergelijking met de belasting op plastic verpakkingen. Gemeenten besparen ongeveer hetzelfde bedrag omdat de flessen niet hoeven te worden ingezameld en verbrand met het restafval. Afschaffen van het statiegeldsysteem zou dus in feite leiden tot het verplaatsen van deze kostenpost van de betrokken bedrijven naar de gemeenten en daarmee naar de burger die dit doorberekend krijgt in een hogere afvalstoffenheffing.

Het uitbreiden van het statiegeldsysteem met kleine flesjes is goedkoop. De inzamelautomaten zijn hiervoor al geschikt. Uitbreiding betekent ook een forse daling van de hoeveelheid zwerfafval. Het opruimen van dit afval kost de wat grotere gemeenten al snel honderdduizenden euro s per jaar. Niets voor niets wil dan ook 94 procent van de gemeenten uitbreiding van het statiegeldsysteem.

Er is geen reden om het goedwerkende statiegeldsysteem af te schaffen. Met statiegeld krijgt afval een waarde. Dit is de ultieme uitwerking van het principe dat de vervuiler moet betalen. Het systeem is ook heel educatief voor kinderen.

Esmé Wiegman-van Meppelen Scheppink is Tweede Kamerlid namens de ChristenUnie, Frank Visser is beleidsmedewerker van de ChristenUnie


Dit opinie-artikel is gepubliceerd in het Noord-Hollands Dagblad op 10 maart 2012